#ChonsDo ป้าแอ๊ว – ศรีสุดา ราษฎร์นิยม เจ้าของร้านหนังสือผู้เป็นดั่งจดหมายเหตุตลาดเก่านาเกลือ
สวัสดีนักเดินทางทุกท่าน วันนี้คุณอยู่กับ Chons Do คอลัมน์จาก ททท.สำนักงานพัทยา ที่จะพาไปดูคนชล(บุรี)ที่ Do Something ทำบางสิ่งที่มีคุณค่าให้กับชลบุรี และคนแรกที่เราจะพาคุณไปรู้จักในวันนี้ คือ ป้าแอ๊ว ตลาดเก่านาเกลือ
ถ้าพูดถึง “ตลาดเก่านาเกลือ” ฟังดูเผิน ๆ อาจจะคิดไปได้ว่า คงเป็นตลาดแถวจังหวัดสมุทรสาคร และมีผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นที่เกี่ยวกับเกลือแน่นอน แต่ความเป็นจริงแล้ว ชุมชนตลาดเก่านาเกลือ อยู่ที่อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี และที่สำคัญ ไม่มีนาเกลือ หรือเกลือแม้แต่เม็ดเดียว เป็นสินค้าเด่นของย่านนี้
ถ้าพูดถึง “ตลาดเก่านาเกลือ” ฟังดูเผิน ๆ อาจจะคิดไปได้ว่า คงเป็นตลาดแถวจังหวัดสมุทรสาคร และมีผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นที่เกี่ยวกับเกลือแน่นอน แต่ความเป็นจริงแล้ว ชุมชนตลาดเก่านาเกลือ อยู่ที่อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี และที่สำคัญ ไม่มีนาเกลือ หรือเกลือแม้แต่เม็ดเดียว เป็นสินค้าเด่นของย่านนี้
“เป็นนาเกลือที่ไม่มีเกลือ เพราะว่าสมัยก่อนบริเวณนี้มันน่ากลัว เค้าเพี้ยนมาจากคำนั้นแหละ ไม่มีเกลือสักเม็ดเลย แล้วก็มีอีกข้อที่เขาสันนิษฐาน คือมันมีเรือสำเภากางใบสมัยโบราณ คนจีนเขามาค้าขาย แล้วใบเรือนั้น เขาเรียกกันว่า น่ากั๋ว ก็เลยเพี้ยนเป็นนาเกลือ”
ป้าแอ๊วถือเป็นอีกหนึ่งคนเก่าแก่ของพื้นที่แห่งนี้ และมีตำแหน่งเป็นเจ้าของร้านหนังสือ “มหากรี” ที่ถูกตั้งชื่อตามคุณพ่อของป้าแอ๊ว ที่บวชเรียนจนได้รับการนับหน้าถือตาว่าเป็น “มหา”
ซึ่งร้านของป้าแอ๊ว แม้ปัจจุบันจะเป็นร้านหนังสือสุดคลาสสิค และเอเย่นต์หนังสือพิมพ์ในชุมชน แต่พื้นเพดั้งเดิม เป็นร้านขายกะปิ น้ำปลา ซึ่งคุณพ่อกรี เป็นหนึ่งในเอเย่นต์ที่ทำการค้ากับรัฐบาล ในการค้าขายน้ำตาล น้ำมันก๊าด ไม้ขีดไฟ ตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วย
ซึ่งร้านของป้าแอ๊ว แม้ปัจจุบันจะเป็นร้านหนังสือสุดคลาสสิค และเอเย่นต์หนังสือพิมพ์ในชุมชน แต่พื้นเพดั้งเดิม เป็นร้านขายกะปิ น้ำปลา ซึ่งคุณพ่อกรี เป็นหนึ่งในเอเย่นต์ที่ทำการค้ากับรัฐบาล ในการค้าขายน้ำตาล น้ำมันก๊าด ไม้ขีดไฟ ตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วย
และเมื่อย้อนความไปในอดีต ป้าแอ๊วได้เล่าว่า ความเป็นจริงแล้ว แหล่งค้าขายอาหารทะเลที่เฟื่องฟูในสมัยก่อน หาใช่พัทยา หรือตลาดที่ไหนไม่ หากแต่มันเป็นที่นาเกลือแห่งนี้นี่เอง
“สมัยก่อนที่ยังไม่มีพัทยา อาหารตามโรงแรมต้องมาซื้อที่นี่ คึกคักมากเลยตลาดที่นี่ ตีหนึ่งตีสองก็เปิดละนะ ปลานี่เป็นปลาเลย ปูสด หวาน กรอบ” ป้าแอ๊วเล่าด้วยน้ำเสียงแจ่มใส เมื่อย้อนถึงวันวาน
แต่ด้วยความเจริญของการท่องเที่ยวในพัทยา ที่มีจุดเริ่มต้นมาจากทหารจีไอที่หลั่งไหลเข้าประเทศไทยช่วงสงครามเวียดนาม เมืองที่ขยายขึ้น ได้พัดพาความเจริญมาในท้องที่โดยรอบ ทำให้สายลมแห่งความคึกคักบริเวณนี้ เงียบหายไปตามกาลเวลา จนกระทั่งการเกิดขึ้นของงานประจำปีงานหนึ่ง ที่ทำให้ชุมชนตลาดเก่านาเกลือกลับมามีสีสันเกิน 1 ทศวรรษแล้ว
“งานเดินกินถิ่นนาเกลือ” คือตลาดกลางคืนแนว ๆ ถนนคนเดินที่ถูกจัดขึ้น 14 ปีมาแล้ว ซึ่งสตอรี่ของถนนคนเดินแห่งนี้ ผ่านสายตาของป้าแอ๊วมาตั้งแต่ Day 1 เช่นกัน
“โต้โผหลักที่ทำให้เกิด คือคนในตลาดนี่แหละเสนอขึ้นไป ประชาชนล้วน ๆ เลย ไม่ใช่ว่าเขาสั่งลงมา ครั้งแรกที่จัดก็คนเยอะนะ เพราะมันไม่เคยมีตลาดกลางคืน แล้วคนที่มาที่นี่คือต้องการมากินอาหารทะเล ร้อยละ 99 คือมากินอาหาร เพราะถูกและสด”
ซึ่งจากที่เราได้เดินสำรวจร้านรวง และของกินที่ขนกันมาแบบจัดเต็มจากชาวบ้านชุมชนตลาดนาเกลือ ก็ต้องบอกว่ามีให้เลือกซื้อกันไม่หวาดไม่ไหว สองข้างทางที่ป้าแอ๊วเดินนำเราไป มีทั้งอาหารทะลปิ้งย่าง, ห่อหมก, พริกยัดไส้หมู ร่ายยาวไปจนหมูหันยันสตรีทฟู้ดนานาชนิด ที่เรียงรายอยู่มากมายทั้งเส้นทาง
นอกจากนี้ ป้าแอ๊วยัง Add หมึกผัดน้ำดำ, ทอดมันปู, ปลาต้มมะกอกน้ำ และห่อหมกคุณอรุณี ไว้ในลิสต์ที่อยากให้เราไปชิมด้วย รวมถึงร้านต่ายซีฟู๊ด, เจ๊น้องสะพานยาว และนายแจ็ครสเด็ด ที่เราก็ไม่ควรพลาดเมื่อมาเยือนนาเกลือเช่นกัน
“สมัยก่อนที่ยังไม่มีพัทยา อาหารตามโรงแรมต้องมาซื้อที่นี่ คึกคักมากเลยตลาดที่นี่ ตีหนึ่งตีสองก็เปิดละนะ ปลานี่เป็นปลาเลย ปูสด หวาน กรอบ” ป้าแอ๊วเล่าด้วยน้ำเสียงแจ่มใส เมื่อย้อนถึงวันวาน
แต่ด้วยความเจริญของการท่องเที่ยวในพัทยา ที่มีจุดเริ่มต้นมาจากทหารจีไอที่หลั่งไหลเข้าประเทศไทยช่วงสงครามเวียดนาม เมืองที่ขยายขึ้น ได้พัดพาความเจริญมาในท้องที่โดยรอบ ทำให้สายลมแห่งความคึกคักบริเวณนี้ เงียบหายไปตามกาลเวลา จนกระทั่งการเกิดขึ้นของงานประจำปีงานหนึ่ง ที่ทำให้ชุมชนตลาดเก่านาเกลือกลับมามีสีสันเกิน 1 ทศวรรษแล้ว
“งานเดินกินถิ่นนาเกลือ” คือตลาดกลางคืนแนว ๆ ถนนคนเดินที่ถูกจัดขึ้น 14 ปีมาแล้ว ซึ่งสตอรี่ของถนนคนเดินแห่งนี้ ผ่านสายตาของป้าแอ๊วมาตั้งแต่ Day 1 เช่นกัน
“โต้โผหลักที่ทำให้เกิด คือคนในตลาดนี่แหละเสนอขึ้นไป ประชาชนล้วน ๆ เลย ไม่ใช่ว่าเขาสั่งลงมา ครั้งแรกที่จัดก็คนเยอะนะ เพราะมันไม่เคยมีตลาดกลางคืน แล้วคนที่มาที่นี่คือต้องการมากินอาหารทะเล ร้อยละ 99 คือมากินอาหาร เพราะถูกและสด”
ซึ่งจากที่เราได้เดินสำรวจร้านรวง และของกินที่ขนกันมาแบบจัดเต็มจากชาวบ้านชุมชนตลาดนาเกลือ ก็ต้องบอกว่ามีให้เลือกซื้อกันไม่หวาดไม่ไหว สองข้างทางที่ป้าแอ๊วเดินนำเราไป มีทั้งอาหารทะลปิ้งย่าง, ห่อหมก, พริกยัดไส้หมู ร่ายยาวไปจนหมูหันยันสตรีทฟู้ดนานาชนิด ที่เรียงรายอยู่มากมายทั้งเส้นทาง
นอกจากนี้ ป้าแอ๊วยัง Add หมึกผัดน้ำดำ, ทอดมันปู, ปลาต้มมะกอกน้ำ และห่อหมกคุณอรุณี ไว้ในลิสต์ที่อยากให้เราไปชิมด้วย รวมถึงร้านต่ายซีฟู๊ด, เจ๊น้องสะพานยาว และนายแจ็ครสเด็ด ที่เราก็ไม่ควรพลาดเมื่อมาเยือนนาเกลือเช่นกัน
งานเดินกินถิ่นนาเกลือ ประสบความสำเร็จทุกครั้งที่จัด แม้ในระยะหลังจะย่นระยะเวลาจัดงานเหลือเพียง 2 เดือนต่อปี จากที่เมื่อก่อนมียาวถึง 3 เดือน แต่ดูจากความหนาแน่นของนักท่องเที่ยว และคำกล่าวของป้าแอ๊วที่ว่า ยุคโควิด-19 มาเยือน ก็ยังมีคนมาเที่ยว และมีคนกลับมาซ้ำ ก็น่าจะเป็นมาตรวัดชั้นดีว่า สิ่งที่เกิดขึ้นจากการร่วมแรงร่วมใจของชาวชุมชน มันผลิดอกออกผลได้เป็นอย่างดี
อย่างไรก็ตาม เมื่อเราซักถามป้าแอ๊วถึงอนาคตของท้องที่แห่งนี้ ว่าอยากเห็นอะไรมากกว่าที่เป็นอยู่หรือไม่ ป้าแอ๊วก็ตอบอย่างไม่ลังเล ว่าเธอต้องการการพัฒนาเชิงท่องเที่ยวที่ยั่งยืนมากกว่าการทำตลาดกลางคืนด้วย
จากบทสนทนาที่เพิ่มดีกรีความเข้มขึ้น ป้าแอ๊วยังเอ่ยถึงเรื่องการอนุรักษ์ทะเลและชายฝั่งไว้ด้วย เพราะอีกจุดขายของนาเกลือคือปูทะเลที่ป้าแอ๊วการันตีว่าอร่อยที่สุดในโลก แต่ปูและสัตว์น้ำชายฝั่ง ต้องการทรายและน้ำที่ดี เพื่อการเติบโตของมันในอนาคต
ก่อนจากกัน ป้าแอ๊วก็เชิญชวนผ่าน #ChonsDo ทางเพจ ททท.สำนักงานพัทยา มาว่า อยากให้ทุกคนลองแวะมางานเดินกินถิ่นนาเกลือ แล้วคุณจะได้เห็นอาหารทะเลสด ๆ หมึกตัวใหญ่ ๆ กุ้งเนื้อเด้ง ๆ และที่สำคัญต้องมาลองกินปูที่อร่อยที่สุดในโลก และน้ำจิ้มที่ “โคตร” อร่อยไปสามโลก ตามคำบอกเล่าของนักท่องเที่ยวที่บอกป้าแอ๊วไว้
สุดท้ายนี้ เราก็ขอฝากเสน่ห์ที่ไม่มีใครเหมือนของชุมชนตลาดเก่านาเกลือไว้ด้วย นี่เป็นอีกหนึ่งเช็คพอยต์ที่ไม้ควรพลาดยามมาเยือนชลบุรีจริง ๆ ซึ่งงานเดินกินถิ่นนาเกลือ ครั้งที่ 14 จะมีจนถึงสิ้นเดือนมกราคม 2566 ใครอยากสัมผัสฟีลสตรีทฟู๊ดสบาย ๆ ในวันหยุดสุดสัปดาห์ ก็ขอแนะนำเลย ส่วนใครที่อยากลองไปกินอาหารทะเลที่เป็นเต้ยอีกหนึ่งที่ ก็ลองไปตามลายแทงที่ป้าแอ๊วให้ไว้ได้เลย
หรือใครอยากจะแวะไปทักทายป้าแอ๊วที่ร้านมหากรีก็ได้นะ แกคงดีใจน่าดูเลยแหละ
อย่างไรก็ตาม เมื่อเราซักถามป้าแอ๊วถึงอนาคตของท้องที่แห่งนี้ ว่าอยากเห็นอะไรมากกว่าที่เป็นอยู่หรือไม่ ป้าแอ๊วก็ตอบอย่างไม่ลังเล ว่าเธอต้องการการพัฒนาเชิงท่องเที่ยวที่ยั่งยืนมากกว่าการทำตลาดกลางคืนด้วย
จากบทสนทนาที่เพิ่มดีกรีความเข้มขึ้น ป้าแอ๊วยังเอ่ยถึงเรื่องการอนุรักษ์ทะเลและชายฝั่งไว้ด้วย เพราะอีกจุดขายของนาเกลือคือปูทะเลที่ป้าแอ๊วการันตีว่าอร่อยที่สุดในโลก แต่ปูและสัตว์น้ำชายฝั่ง ต้องการทรายและน้ำที่ดี เพื่อการเติบโตของมันในอนาคต
ก่อนจากกัน ป้าแอ๊วก็เชิญชวนผ่าน #ChonsDo ทางเพจ ททท.สำนักงานพัทยา มาว่า อยากให้ทุกคนลองแวะมางานเดินกินถิ่นนาเกลือ แล้วคุณจะได้เห็นอาหารทะเลสด ๆ หมึกตัวใหญ่ ๆ กุ้งเนื้อเด้ง ๆ และที่สำคัญต้องมาลองกินปูที่อร่อยที่สุดในโลก และน้ำจิ้มที่ “โคตร” อร่อยไปสามโลก ตามคำบอกเล่าของนักท่องเที่ยวที่บอกป้าแอ๊วไว้
สุดท้ายนี้ เราก็ขอฝากเสน่ห์ที่ไม่มีใครเหมือนของชุมชนตลาดเก่านาเกลือไว้ด้วย นี่เป็นอีกหนึ่งเช็คพอยต์ที่ไม้ควรพลาดยามมาเยือนชลบุรีจริง ๆ ซึ่งงานเดินกินถิ่นนาเกลือ ครั้งที่ 14 จะมีจนถึงสิ้นเดือนมกราคม 2566 ใครอยากสัมผัสฟีลสตรีทฟู๊ดสบาย ๆ ในวันหยุดสุดสัปดาห์ ก็ขอแนะนำเลย ส่วนใครที่อยากลองไปกินอาหารทะเลที่เป็นเต้ยอีกหนึ่งที่ ก็ลองไปตามลายแทงที่ป้าแอ๊วให้ไว้ได้เลย
หรือใครอยากจะแวะไปทักทายป้าแอ๊วที่ร้านมหากรีก็ได้นะ แกคงดีใจน่าดูเลยแหละ